Newspapers

NEWSPAPERS – РӮЗНОМАҲО

NEWSPAPERS

Newspaper is a publication that presents and comments on the news. Newspapers play an important role in shaping public opinion and informing people of current events.
The first newspapers were probably handwritten newssheets posted in public places. The earliest daily newssheet was “Acta Diurna” (“Daily Events”) which started in Rome in 59 B.C. The first printed newspaper was Chinese publication called “Dibao” (“Ti – pao”) started in A.D.TOO’s. It was printed from carved wooden blocks. The first regularly published newspaper in Europe was “Avisa Relation” or “Zeitung“, started in Germany in ] 609.
Newspapers have certain advantages over other mass media magazines, TV and radio. Newspaper can cover more news and in much detail than TV or radio newcast can do. Magazines focus on major national and international events of the preceeding week. But newspaper focuses on local news as well and provides information and comments faster than magazine can do.
There are about 1 700 daily and 7 500 weekly newspapers in the US. The circulation of some weeklies is no more than a few hundred of copies per issue and the circulation of some dailies is over a million of copies.
There are daily newspapers and weekly newspapers. Daily newspapers print world, national and local news. Many dailies are morning papers, others are afternoon papers. Sunday issues of the dailies are usually larger than the weekday ones. They may include special sections on such topics as entertainment, finance and travel or Sunday magazine, a guide to TV programmes, colored comics. The major dailies in the US are “Christian Science Monitor“, “New York Times“, “USA Today“, “Wall Street Journal“, “Washington Post“.
Weekly newspapers serve usually for smaller areas. They are printed in small communities where people know each other and are interested in activities of their friends and neighbours. Weeklies report of weddings, births, deaths and news of local business and politics. Most weeklies do not print world or national news.

  1. What are the names of the first newspapers?
  2. What are the advantages of newspapers over the other mass media?
  3. How many newspapers are there in the US?
  4. What is printed in daily newspapers?
  5. What are the major newspapers in the US?
  6. What do weekly newspapers focus on?

publication – нашр, чоп, табъ, нашрия
public opinion – назари умум, диди омма
current events – рӯйдод ё ҳодисаҳои ҷорӣ
handwritten – дастнавис
newssheet – варақа
to post – овезон кардан, овехтан, афроштан
printed – чопшуда, нашршуда, табъшуда, чопӣ, матбӯъ, ба табъ расида, ба чоп расида
carved wooden block – тахтаи кандаккорӣ, тахтаи ҳаккокӣ
to publish – нашр (чоп, табъ) кардан, аз чоп баровардан, ба табъ расонидан
advantage – имтиёз, ҳаққи мустасно
to cover – равшан (мунаввар) кардан, пӯшидан
newscast – шарҳи ахборот
preceeding week – ҳафтаи гузашта
to provide – додан, ба ихтиёр гузоштан, имконият додан гузоштан, ҳавола кардан
daily – матбуоти рӯзмарра, ҳаррӯза
weekly – ҳафтаина
circulation – теъдод
issue – барориш, нашр
weekday – рӯзи кор
section – фасл, боб, қисм
guide to TV program – намоиши барнома
community – ҷамоат
wedding – тӯй, тӯи арӯсӣ, тақдир

РӮЗНОМАҲО

 Рӯзнома – нашрияест, ки ахборро пешниҳод ва шарҳ медиҳад. Рӯзнома ҷиҳати нашри афкори ҷамъиятӣ ва иттиллоотии маҳаллӣ перомуни воқеаҳои ҷорӣ нақши муҳим дорад. Нахустин рӯзномаҳо, дар варақаҳо дастӣ навишта шуда, дар  ҷойҳои  ҷамъиятӣ овезон карда мешуд. Варақаи ҳаррӯзаи  кӯҳантарини олам “Acta Diurna”  (“Воқеоти рӯз”) буд, ки дар Рими қадим дар соли 59 қабл аз мелод ба вуҷуд омада буд. Нахустин рӯзномаи чопӣ – нашри чинии “Дибао” (“Ти-пао”) мебошад, ки ҳанӯз дар асри VIII ба нашр расидааст. Вай дар се тахтаи чӯбии буридашуда ба нашр мерасид. Дар Аврупо аввалин рӯзномаи мунтазам нашршаванда “Avisa Relation” ё  “Zeitung” буд, ки дар соли  1609 дар Олмон ба табъ расидааст.
Рӯзнома дар муқоиса бо дигар воситаҳои ахбори умум, минҷумла маҷалла, садову симо афзалият дорад. Рӯзнома метавонад ахбори бисёр ва гузориши муфассал нисбат ба фишурдаи ахбори радио ва оинаи нилгун ба нашр расонад. Маҷаллаҳо ба воқеаҳои асосии ҳафтаи гузашта ва мамлакат таваҷҷӯҳ мекунад. Рӯзнома бештар ахбори маҳаллӣ, инчунин ахбор ва шарҳро зудтар нисбат ба маҷаллаҳо дарҷ месозад.
Дар ИМА зиёда аз 1700 рӯзномаҳои рӯзона ва 7 500 ҳафтавор фаоланд. Шумораи нашри баъзе аз ҳафтаномаҳо аз сад ҳам намегузарад, аммо баъзе рӯзномаҳо аз як миллион бештар нашр мешавад. Рӯзномаҳои рӯзона ва ҳафтавор мавҷуд аст. Рӯзномаҳои рӯзона ахбори ҷаҳонӣ, миллӣ ва маҳаллиро ба нашр мерасонад. Рӯзномаҳои зиёд субҳгоҳӣ ва бархе шабона ҳастанд. Рӯзҳои якшанбе рӯзномаҳои ҳаррӯза бо шумораи зиёди нисбат ба ҳаҷми муқаррарӣ калонтар чоп мешавад. Онҳо метавонад, бахшҳои махсусро бо мавзӯоти зайл, чун шавқу завқ, молия ва сайёҳат ё замимаи рӯзи якшанбе, барномаҳои садоиву симо ва амсоли ин таъсис диҳанд. Рӯзномаҳои бузурги ҳаррӯза “Кристчен Сайенс Монитор”, “Ню-Ёрк Таймс”, “Ю-Эс-Эй-Тудэй”, “Уоллт стрит ҷорнал”, “Вашингтон пост” мебошад.
Ҳафтаномаҳо асосан барои ноҳияҳои на он қадар калон хидмат мекунад. Онҳо барои табақаҳои хурд, маҳалле ки мардум ҳамдигарро медонанд ва ба ҳаёти дӯстону ҳамсоягона шавқманданд, нашр мегардад. Ҳафтаномаҳо дар бораи тӯйҳои арусӣ, таваллуд, марг ва ахбори расмии маҳаллӣ ва сиёсат хабар медиҳад. Бештари ҳафтаномаҳо ахбори миллӣ ва байналмилалиро нашр намекунад.